Türkiye’de otomobil sahibi olmak her geçen gün daha da zorlaşıyor. Son yürürlüğe giren ÖTV matrah düzenlemesi ile birçok modelin fiyatı artarken, sıfır araç sahibi olmak geniş kesimler için hayal olmaya başladı. Üstelik Türkiye yollarındaki otomobillerin yaş ortalamasının 20’ye yaklaşması, araç filomuzun hem ekonomik hem de güvenlik açısından riskli bir seviyede olduğunu ortaya koyuyor.
Bu tabloyu tersine çevirmeyi amaçlayan dikkat çekici bir yasa teklifi, CHP Adana Milletvekili Dr. Müzeyyen Şevkin tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunuldu. Teklife göre, 20 yaş ve üzeri araca sahip vatandaşlar, yerli üretim sıfır otomobil satın alırken ÖTV’den muaf tutulabilecek.
Yasa Teklifi Ne Getiriyor?
Teklif yasalaşırsa, aşağıdaki şartları taşıyan vatandaşlar sıfır araç alırken ÖTV ödemeyecek:
-
20 yaşında veya daha eski bir araca sahip olmak
-
Satın alınacak aracın yerli üretim (Türkiye’de montajı yapılan) olması
-
Her vatandaşın bu haktan yalnızca bir kez yararlanması
Teklifin Amacı
CHP’li Şevkin, düzenlemenin üç temel hedefi olduğunu ifade ediyor:
-
Eski araçların piyasadan çekilmesi
-
Daha güvenli ve çevre dostu araçların yaygınlaşması
-
Düşük ve orta gelirli vatandaşın sıfır otomobile ulaşmasının kolaylaştırılması
Türkiye’de Araç Yaş Ortalaması Alarm Veriyor
Türkiye’de trafiğe kayıtlı otomobillerin yaş dağılımına bakıldığında tablo oldukça çarpıcı:
| Araç Yaşı |
Oran (%) |
| 0-5 yaş arası |
%18 |
| 6-10 yaş arası |
%21 |
| 11-20 yaş arası |
%32 |
| 20 yaş üstü |
%29 |
Kaynak: TÜİK 2024 Yılı Trafik Araç Yaşı Verileri
Bu tabloya göre, her 3 otomobilden biri 20 yaşın üzerinde. Bu durum; emisyon salınımı, yakıt tüketimi, trafik güvenliği ve yedek parça sorunları açısından ciddi bir kamu zararı oluşturuyor.
ÖTV Muafiyeti Gerçekten Araç Sahipliğini Artırır mı?
ÖTV (Özel Tüketim Vergisi), Türkiye’deki sıfır otomobil fiyatlarını belirleyen en önemli faktör. Bugün B segment bir aracın çıplak fiyatı 600 bin TL iken, ÖTV ve KDV sonrası bu rakam 1,2 milyon TL’yi aşabiliyor. ÖTV muafiyeti ise, bu fiyatta %40 ila %50 arasında bir indirim anlamına geliyor.
Örnek Hesaplama:
|
Yerli Üretim Sedan |
| Vergisiz Fiyat |
650.000 TL |
| ÖTV (yeni düzenleme) |
+325.000 TL (%50) |
| KDV |
+175.500 TL |
| Toplam Satış Fiyatı |
1.150.500 TL |
| ÖTV Muafiyetiyle |
825.500 TL |
Bu fark, 325 bin TL’lik bir doğrudan teşvik anlamına geliyor ve bu sayede birçok orta gelirli vatandaş ilk kez sıfır araç sahibi olma şansı yakalayabilir.
Peki Ya Fırsatçılık Riski?
Bu tür teşvik düzenlemeleri daha önce de gündeme gelmişti ancak hiçbir zaman hayata geçirilmedi. En büyük çekince ise fırsatçılar. Geçmişte benzer teşviklerin “galeri ağı” tarafından suistimal edildiği görülmüştü.
Bu nedenle yasa teklifinin yasalaşması durumunda aşağıdaki önlemler kritik önem taşıyor:
-
Kişiye özel kullanım şartı (satış yasağı): En az 3 yıl satılamama kuralı
-
Gelir sınırı uygulaması: Yüksek gelir grubuna dahil vatandaşların kapsam dışında bırakılması
-
Sahte devirlerin engellenmesi için noter denetimi
Türkiye Otomotiv Sektörü Ne Diyor?
Sektör temsilcileri bu tarz düzenlemelerin uzun vadede iç pazarı canlandıracağını ancak dikkatli planlama gerektiğini belirtiyor. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) yetkilileri, “hurda teşvikinin modernleştirilmiş versiyonu” olarak nitelendirdikleri bu teklifin, hem çevreci hem ekonomik bir çözüm sunabileceğini ifade ediyor.
Umut Veren Ancak Takip Edilmesi Gereken Bir Adım
20 yaş üstü araç sahiplerine yönelik ÖTV muafiyeti teklifi, Türkiye otomotiv pazarı için önemli bir sosyal politika hamlesi olabilir. Ancak bu teklifin gerçekten halkın lehine sonuçlar doğurması, uygulama yöntemine bağlı olacak. Doğru kontrol mekanizmaları kurulmadığı takdirde amaç dışına çıkma riski her zaman var.
Yasa teklifinin TBMM komisyon süreci önümüzdeki haftalarda başlayacak. Gelişmeleri www.otomobilhaber.com üzerinden takip edebilirsiniz.
Türkiye’de Yerli Üretim Kapsamına Giren Otomobiller 2025: Hangi Modeller ÖTV Muafiyetinden Yararlanabilir?
CHP Milletvekili Müzeyyen Şevkin tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan yeni yasa teklifiyle birlikte, 20 yaş üzeri araç sahiplerine yerli üretim otomobillerde ÖTV muafiyeti gündeme geldi. Peki bu düzenleme yasalaşırsa hangi otomobiller bu muafiyetten yararlanabilir?
İşte 2025 itibarıyla Türkiye’de yerli üretim (montajı veya üretimi Türkiye’de yapılan) otomobil markaları ve modelleri:
🇹🇷 TOGG – Türkiye’nin Otomobili
-
Model: T10X
-
Üretim Yeri: Gemlik, Bursa
-
Sınıf: C segment SUV
-
Not: Tamamen yerli ve milli ilk elektrikli otomobil. %100 yerli üretim statüsünde olduğu için ÖTV muafiyeti kapsamında en avantajlı modellerden biri olacak.
Renault (Oyak Renault – Bursa)
-
Clio (5. nesil – B segment hatchback)
-
Megane Sedan (C segment sedan)
-
Yeni Duster (2025 itibarıyla üretim Bursa’ya taşınıyor)
Not: Clio ve Megane modelleri uzun süredir Türkiye’de üretiliyor. Uygun fiyatlı olmaları ve yaygın servis ağı sayesinde ÖTV muafiyeti kapsamındaki en cazip alternatifler arasında yer alıyor.
🇮🇹 Fiat (Tofaş – Bursa)
Not: Fiat Egea, son 5 yıldır Türkiye’nin en çok satan modeli. Fiyat-performans açısından avantajlı ve yerli üretim olduğu için teklif yasalaşırsa muafiyet kapsamında yoğun ilgi görebilir.
🇩🇪 Toyota (Sakarya Fabrikası)
Not: Toyota’nın Sakarya’daki üretimi, özellikle hibrit teknolojisiyle öne çıkıyor. Çevreci olması nedeniyle yasa teklifinin “yeşil dönüşüm” hedefiyle de uyumlu.
Hyundai (Assan – Kocaeli)
Not: Hyundai’nin B segmentteki modelleri uygun fiyatlı ve Türkiye’de üretiliyor. Bayon ise Türkiye’ye özel geliştirilen bir SUV olduğu için dikkat çekiyor.
Ford (Ford Otosan – Gölcük / Eskişehir / Yeniköy)
Not: Ford’un binek otomobil üretimi sınırlı olsa da, hafif ticari modellerin bazı versiyonları binek sınıfa da girdiği için muafiyet kapsamına alınabilir.
Yerli Montaj Olmayan (İthal) Markalar
Aşağıdaki markalar Türkiye’de satışta olsa da üretimleri yurt dışında gerçekleştiği için yerli üretim sayılmazlar ve muafiyet kapsamı dışında kalırlar:
Yerli Üretim Ne Demek?
Yerli üretim; aracın montajının, üretiminin veya tamamının Türkiye sınırları içinde yapılması anlamına gelir. Genellikle bu araçlar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın belirlediği “yerli katkı oranı” eşiğini geçmek zorundadır. %51 ve üzeri yerli parça kullanımı, “yerli malı” belgesiyle belgelenebilir.
ÖTV Muafiyetinden Hangi Modeller Yararlanabilir?
| Marka |
Modeller |
Yerli Üretim Statüsü |
| TOGG |
T10X |
✅ %100 yerli üretim |
| Fiat |
Egea serisi |
✅ Bursa (Tofaş) |
| Renault |
Clio, Megane Sedan, Duster (2025 sonrası) |
✅ Bursa (Oyak) |
| Toyota |
Corolla, C-HR |
✅ Sakarya |
| Hyundai |
i10, i20, Bayon |
✅ Kocaeli (Assan) |
| Ford |
Puma (elektrikli), Tourneo modelleri |
✅ Gölcük / Yeniköy |
Eğer teklif yasalaşırsa, bu yerli modeller 20 yaş üzeri aracı olan milyonlarca vatandaş için cazip birer seçenek olabilir. Özellikle TOGG ve hibrit Toyota modelleri çevre dostu yapısıyla da öne çıkıyor.
News
