Antalya’da gece saatlerinde Tesla marka elektrikli aracıyla bir mezarlığa giren bir sürücü, beklenmedik bir olay yaşadı. Aracın ekranında beliren “insan algılama” simgeleri sürücüyü paniğe sevk etti. “Araba yeni gömülenleri algılıyor” diyerek yaşadığı anı cep telefonu kamerasına kaydeden sürücü, görüntüleri sosyal medyada paylaştı. Video kısa sürede viral oldu ve geniş çapta tartışma yarattı. Peki bu gerçekten doğaüstü bir olay mıydı, yoksa yapay zekanın teknik bir hatası mı?
Tesla’nın Full Self Driving (FSD) Sistemi Mezarlıkta Ne Algıladı?
Tesla’nın “Full Self-Driving” teknolojisi, çevresel nesneleri tanımak için kameralar, radarlar, ultrasonik sensörler ve LIDAR teknolojisini bir arada kullanır. Bu sistemler birleştirilerek gerçek zamanlı veri işlenir ve araç, çevresindeki nesneleri yaya, araç, bisikletli ya da engel gibi sınıflandırır.
Ancak, mezarlık gibi karmaşık, sessiz ve durağan ortamlarda bu sistemler bazı nesneleri yanlış pozitif olarak algılayabilir. Mezar taşları gibi dikey, insan boyutuna yakın ve simetrik objeler, özellikle düşük ışık koşullarında insan figürleriyle karıştırılabilir.
Hangi Sensör Ne Yapıyor?
Tesla’nın FSD sisteminde birden fazla sensör birlikte çalışarak çevresel farkındalık sağlar. İşte bu sensörlerin temel özellikleri:
| Sensör Tipi |
Menzil |
Doğruluk |
Görevi |
| Kamera |
250 m |
8/10 |
Görsel nesne tanıma ve sınıflandırma |
| Radar |
160 m |
7/10 |
Hız ve mesafe tespiti |
| LIDAR (Yeni nesil) |
100 m |
9/10 |
Derinlik algısı ve yapı tespiti |
| Ultrasonik Sensörler |
8 m |
6/10 |
Yakın çevredeki cisimleri algılama |
Bu sensörlerden gelen veriler, yapay zeka tarafından analiz edilerek karar verici sistemlere aktarılır. Ancak gece, düşük ışık, yansıma ve özel ortam faktörleri algılamayı bozabilir.
Mezar Taşları Neden “İnsan” Gibi Algılanıyor?
Mezar taşları, insan siluetiyle benzer boyut ve geometrik formlara sahip olabilir. Bu durumda, Tesla’nın kamera ve radar sistemleri, bu taşları insan olarak sınıflandırabilir. Özellikle FSD sisteminin geceleri düşük ışık altında çalışırken görsel örüntü tanımada sınırlı kalması bu hataya zemin hazırlar.
Ayrıca mezarlıklarda yansıma yapan parlak taşlar, ani sıcaklık farkları ve zemin dalgalanmaları sensör verilerinde anomali oluşturabilir. Bu da araç ekranında “insan simgesi” belirmesine neden olur.
Benzer Olaylar Daha Önce Yaşandı mı?
Evet. Tesla ve diğer otonom araçlarda zaman zaman şu gibi yanlış algılamalar rapor edilmiştir:
-
Park alanlarında sütunların insan gibi algılanması
-
Heykellerin veya tabela ışıklarının hareketli nesne sanılması
-
Tünel girişlerinde gölgelerin araç olarak tanımlanması
Tesla bu tür problemleri yazılım güncellemeleriyle azaltmaya çalışmaktadır. Her yeni sürümde, kullanıcı geri bildirimleri ile algoritmalar eğitilir ve hata oranı düşürülür.
Doğaüstü Mü, Teknik Bir Hata mı?
Antalya’daki video sosyal medyada kısa sürede büyük yankı uyandırdı. Kullanıcılar ikiye ayrıldı:
-
Bir grup, olayın doğaüstü bir varlığın algılanması olabileceğini savundu.
-
Diğer kesim, bu durumu teknik bir algılama hatası olarak değerlendirdi.
Bu gibi durumlar, teknolojinin halk tarafından nasıl algılandığını ve yorumlandığını da ortaya koyuyor. Görüntünün gerçekliği kadar, ona atfedilen anlam da gündem yaratabiliyor.
Bu Normal Bir Algılama Hatası
Yazılım mühendisi ve otonom sürüş sistemleri uzmanı Dr. Emre A. şöyle açıklıyor:
“Tesla’nın sensörleri belirli şekil, boyut ve hareket kalıplarına göre çalışır. Mezarlık gibi ortamlarda, insan formuna benzeyen nesneler, özellikle gece saatlerinde ‘yaya’ olarak algılanabilir. Bu durum yapay zekanın sınırları içinde oldukça doğaldır.”
Yapay Zekâ Hayalet Görmez… Ama Yanılabilir
Bu olay, teknolojinin halen gelişmekte olduğunu ve “insan benzeri” karar alma sistemlerinin her koşulda mükemmel çalışmadığını gösteriyor. Özellikle otonom araçlar gibi yüksek teknolojili sistemler, özgün ortamlarda bazen beklenmedik davranışlar sergileyebilir.
Bu durum:
-
Kullanıcıların yapay zekaya aşırı güvenmemesi gerektiğini
-
Her teknolojinin sınırları olduğunu
-
Algılama hatalarının yazılım düzeyinde geliştirilebilir olduğunu gösteriyor.
Teknoloji, Algı ve Gerçek Arasında Bir Olay
Antalya’da yaşanan Tesla olayında “insan algılama” figürleri büyük yankı uyandırdı. Ancak teknik analiz, bu olayın doğaüstü bir vakadan çok, yapay zekanın çevresel sınıflandırma hatası olduğunu ortaya koyuyor. Olay; hem teknolojinin geldiği noktayı, hem de kamuoyunun bu teknolojilere olan bakışını anlamak açısından öğretici.
Tesla ve benzeri otomotiv firmaları, bu tür olaylardan ders çıkararak yazılımlarını daha da güçlendirecek. Ancak unutulmamalı ki, teknoloji ne kadar gelişmiş olursa olsun, mutlak doğruluk ve yanılmazlık her zaman mümkün değildir.
News
