Otomobil Artık Yatırım Aracı Değil mi? Türkiye’de İkinci El Piyasasında Büyük Dönüşüm

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türkiye’de ikinci el araç piyasası, son bir yılda yüzde 24,64’lük fiyat artışı ile gündemdeki en kritik ekonomik göstergelerden biri haline geldi. Ancak aynı dönemde yüzde 32,95’lik enflasyon ve döviz kurlarındaki yüzde 20–27 bandındaki yükseliş, araç fiyatlarının reel olarak aslında enflasyonun gerisinde kaldığını gösteriyor.

Bu tablo, hem tüketiciler hem de yatırımcılar için önemli mesajlar içeriyor: ikinci el araç artık “değer koruma aracı” olmaktan uzaklaşıyor mu, yoksa yeni bir fiyat sıçramasının eşiğinde miyiz?

İkinci El Araç Fiyatları vs. Enflasyon ve Döviz

Enflasyon Karşısında Performans

• 2024–2025 döneminde TÜFE %32,95 arttı.

• Aynı dönemde ikinci el araç fiyat artışı %24,64’te kaldı.

• Reel kayıp: yaklaşık %6–8.

Bu durum, ikinci el araçların uzun yıllar boyunca “enflasyondan kaçış enstrümanı” olarak görülmesine ters düşüyor. Eskiden bir otomobil alındığında, 1 yıl sonra enflasyonun üzerinde değer kazanma olasılığı güçlüydü. Ancak 2025’e girerken tablo tersine dönmüş durumda.

Döviz Karşısında Performans

• USD %20,7 arttı → Araç fiyatları bu artışı aştı.

• EUR %26,8 arttı → İkinci el fiyatları bu yükselişin gerisinde kaldı.

Özellikle Avrupa’dan ithal edilen ikinci el araçlarda, Euro/TL paritesindeki artışın fiyatlara tam yansımadığı görülüyor. Bunun nedeni, piyasadaki talep baskısının zayıflaması ve arz fazlası.

Ağustos Sıçraması

2025 Ağustos ayında fiyatlarda görülen %3,98’lik artış, Temmuz’daki %2’lik artışın neredeyse iki katı oldu. Bu ivmelenme, piyasada yeniden yukarı yönlü bir trendin oluşabileceğine işaret ediyor.

• Kısa vadede: Sıfır araç fiyatları yön belirleyici olacak.

• Orta vadede: Döviz kuru ve enflasyon beklentileri fiyatları yukarı çekecek.

• Uzun vadede: ÖTV düzenlemeleri ve krediye erişim maliyetleri belirleyici faktör olacak.

Sıfır Araç Fiyatları ile Bağlantı

VavaCars Ticari Grup Başkanı Serdıl Gözelekli’nin de vurguladığı gibi, ikinci el piyasasının nabzı sıfır araç fiyatlarıyla atıyor.

• Eğer sıfır araç fiyatları kur ve enflasyon nedeniyle %10 artarsa, ikinci el piyasasına %6–7 oranında yansıma bekleniyor.

• Olası bir ÖTV indirimi kısa vadede sıfır araçlara talebi artırır, ikinci elde geçici durgunluk yaratır. Ancak uzmanlar, %5 seviyesindeki olası ÖTV etkisinin orta vadede fiyatları yeniden yukarı çekeceğini öngörüyor.

İkinci El Araç vs. Enflasyon ve Döviz (2024–2025)

Türkiye Pazarında Yapısal Dinamikler

Talep Faktörleri

• Kredi erişimi zorlaştı → Bankaların taşıt kredilerinde faiz oranları %4–5 bandına çıktı.

• Tüketici tercihi değişti → Genç kullanıcılar daha düşük hacimli, ekonomik modeller arıyor.

• Elektrikli ve hibritlere yönelim → 2024’te 65.000’den fazla elektrikli araç satıldı, bu da ikinci elde yeni bir segment oluşturdu.

Arz Faktörleri

• Pandemi sonrası üretim darboğazı sona erdi, piyasada araç arzı arttı.

• Kur artışı ve sıfır araç fiyatları, galerilerin elindeki araç stoklarını eritmesini hızlandırdı.

• Kurumsal şirketlerin filo satışları piyasada arzı artırıyor.

Regülasyon Etkisi

• ÖTV değişiklikleri piyasada domino etkisi yaratıyor.

• Elektrikli araçlara özel vergi dilimleri, ikinci elde fiyat farklarını büyütüyor.

• Ticari araçlarda KDV düzenlemeleri talebi şekillendiriyor.

Gelecek Öngörüleri (2025–2026)

Fiyat Beklentisi

• 2025 sonuna kadar ikinci el araç fiyatlarında %15–20 arası artış bekleniyor.

• Bu artışın en büyük tetikleyicileri: enflasyon, kur, sıfır araç fiyatları.

Segment Bazlı Öngörüler

• B segmenti hatchback → Öğrenci ve genç kullanıcı talebiyle değerini koruyacak.

• SUV segmenti → Elektrikli SUV’ların gelmesiyle benzinli/dizel SUV’larda fiyat baskısı oluşacak.

• Elektrikli araçlar → 2. elde yaygınlaşmaya başlıyor, ancak batarya sağlığı ve garanti süresi kritik olacak.

Tüketici Davranışı

• “Yatırım için araç alma” dönemi sona eriyor.

• Tüketiciler artık uzun süreli kullanım odaklı alım yapıyor.

• Aracın yakıt ekonomisi, servis ağı, batarya garantisi fiyat kadar önemli hale geliyor.

Tüketici Perspektifi

Forumlarda ve piyasa anketlerinde öne çıkan yorumlar:

• “Artık araç almak enflasyona karşı koruma sağlamıyor.”

• “İkinci el araç yatırım değil, ihtiyaç ürünü haline geldi.”

• “Elektrikli araçlarda ikinci el piyasası çok belirsiz, batarya değişim maliyetleri endişe yaratıyor.”

2024–2025 İkinci El Piyasası

• Ocak 2024 → Fiyat artışları %2 seviyesinde, piyasa durgun.

• Haziran 2024 → Artış trendi hızlandı, %2,5 seviyesine ulaştı.

• Temmuz 2024 → %2’lik artış, beklentilerin altında kaldı.

• Ağustos 2024 → %3,98 ile yeni ivme, yukarı trend ihtimali.

• 2025 Beklentisi → %15–20 yıllık artış, enflasyonun kısmen gerisinde seyir.

Türkiye’de ikinci el araç piyasası, artık “yatırım aracı” değil, temel ulaşım ihtiyacının karşılandığı bir segment haline gelmeye başladı. Fiyatlar hâlâ yukarı yönlü seyretse de, enflasyon ve döviz karşısında reel değer kaybı dikkat çekici.

2025 ve sonrasında piyasayı şekillendirecek üç kritik unsur var:

1. Sıfır araç fiyatları ve olası ÖTV değişiklikleri.

2. Elektrikli araçların ikinci el piyasasına etkisi.

3. Tüketici davranışındaki değişim: yatırım yerine ihtiyaç odaklı alım.

İkinci el araç almak artık eskisi kadar kârlı değil; ancak doğru segment seçimi (özellikle ekonomik sınıf ve düşük yakıt tüketimli modeller) hâlâ alıcıya avantaj sağlayabilir.