Araç sahipleri, uzun süre park ettikleri otomobillerin “kendiliğinden zarar görmeyeceğini” düşünerek büyük bir hata yapabiliyor. Uzmanlar, bir hafta veya daha uzun süre çalıştırılmayan araçlarda, aküden lastiğe, motor sıvılarından fren sistemine kadar birçok parçanın zarar görebileceğini ve binlerce liralık tamir masraflarına yol açabileceğini belirtiyor.
Bu yazıda, uzun süre park edilmiş bir aracın güvenli şekilde çalıştırılması için kritik kontrolleri, teknik detayları ve olası maliyetleri analiz edeceğiz. Ayrıca kısa bir tablo ile riskler ve önlem maliyetlerini kıyaslayacağız.
Akü ve Elektrik Sistemi Kontrolü
Neden Önemli?
Uzun süre çalıştırılmayan araçlarda akü kendiliğinden deşarj olur. Özellikle modern araçlarda birçok elektronik sistem (ECU, alarm, multimedya, sensörler) aküden enerji çektiği için, marşa basıldığında zayıf bir akü aracı çalıştıramayabilir ve elektrik sisteminde kısa devre veya voltaj dalgalanmalarına yol açabilir.
Teknik Analiz:
Önlem Önerisi:
-
Akünün voltajını ölçün (12,4V altı riskli).
-
Gerekirse trickle charger veya akü koruma modülü kullanın.
-
Haftada en az 10–15 dakika kısa bir sürüş yapmak, aküyü sağlıklı tutar.
Lastiklerin Durumu
Neden Önemli?
Araç uzun süre park halinde kaldığında lastiklerin yere temas eden kısmı düzleşir ve bu durum flat spot olarak adlandırılır. Flat spot, sürüş sırasında titreşim ve direksiyon kontrolü sorunlarına yol açabilir.
Teknik Analiz:
Önlem Önerisi:
-
Lastik basıncını üretici önerisine göre kontrol edin.
-
Araç uzun süre park edilecekse, tekerlek altına destek blokları koymak veya lastikleri düzenli olarak döndürmek flat spot riskini azaltır.
Motor Sıvıları ve Yağ Kontrolü
Neden Önemli?
Motor ve diğer sıvılar, uzun süre çalıştırılmayan araçlarda dibe çöker, özelliklerini kaybeder veya yoğunluğu değişir. Bu durum, çalıştırma sonrası motor ve bağlantı parçalarında aşınmaya neden olabilir.
Teknik Analiz:
-
Motor Yağı:
-
1 hafta çalıştırılmayan araçta yağ, motorda dibe çöker ve üst bölgelerde yağsız kalma riski vardır.
-
Bu durum, ilk çalıştırmada pistonlar, segmanlar ve yataklarda aşınmaya yol açabilir.
-
Soğutma Sıvısı:
-
Uzun süre hareketsiz kalan araçta sıvı ayrışabilir ve radyatör içinde tortu birikmesine neden olabilir.
-
Motor sıcaklığının dengeli dağıtılmaması, termal şok ve aşırı ısınma riskini artırır.
-
Fren Sıvısı:
Önlem Önerisi:
-
Marşa basmadan önce motor yağı seviyesini ve rengini kontrol edin.
-
Soğutma sıvısı seviyesini ölçün; gerekirse üstüne tamamlayıcı ekleyin.
-
Araç çalıştırıldığında kısa bir süre düşük devirde çalıştırıp motoru ısıtın.
Uzun Süre Park Etmenin Ekstra Riskleri
-
Fren Sistemi: Disklerde paslanma olabilir; ilk sürüşte fren performansı düşebilir.
-
Yakıt Sistemi: Benzin veya dizel uzun süre hareketsiz kalırsa oksidasyon ve tortu oluşumu riski vardır.
-
Tekerlek ve Süspansiyon Bağlantıları: Hareket etmeyen araçta mafsal ve rotiller sertleşebilir.
Risk ve Önlem Maliyet Tablosu
| Parça / Sistem |
Uzun Süre Parkta Risk |
Muhtemel Onarım Maliyeti |
Önlem Maliyeti |
| Akü |
Deşarj / arızalanma |
2.500–6.000 TL |
200–500 TL (trickle charger) |
| Lastikler |
Flat spot / basınç kaybı |
3.000–8.000 TL |
0–200 TL (basınç kontrol + blok) |
| Motor Yağı |
Aşınma / motor hasarı |
5.000–15.000 TL |
200–500 TL (yağ değişimi + kontrol) |
| Soğutma Sıvısı |
Tortu / radyatör hasarı |
1.500–4.000 TL |
100–200 TL (sıvı kontrol + takviye) |
| Fren Sistemi |
Pas / performans düşüşü |
2.000–5.000 TL |
100–200 TL (kontrol + kısa test sürüşü) |
Analiz: Uzun süre park edilmiş araçlarda önlem maliyetleri risk maliyetlerine kıyasla oldukça düşük. Kısa süreli kontroller ve düşük maliyetli önlemler, büyük tamir masraflarını önleyebilir.
🔹 Uzman Önerileri
-
Araç haftada bir kısa süreli çalıştırılmalı, mümkünse 5–10 km kısa tur atılmalı.
-
Marşa basmadan önce akü voltajı, motor yağı ve lastik basıncı kontrol edilmeli.
-
Eğer araç uzun süre park edilecekse, akü şarj cihazı, lastik blokları ve uygun kapalı alan kullanılmalı.
-
Fren ve süspansiyon sistemleri için hafif hareket ettirme veya elle kontrol yapılmalı.
Araç sahipleri için uzun süre park edilmiş araçlar ciddi maliyet ve güvenlik riski taşıyor. Marşa basmadan önce yapılacak 3 kritik kontrol – akü, lastik ve motor sıvıları – hem güvenliği sağlar hem de binlerce TL’lik masrafı önler.
Uzmanlar, araçların kısa süreli de olsa düzenli olarak çalıştırılmasının hem elektronik sistem hem de mekanik parçalar için hayati önemde olduğunu vurguluyor.
Araç park halinde olsa bile, “hareketsiz kalmak” güvenli ve masrafsız anlamına gelmez. Kısa kontroller ve test sürüşleri, uzun vadede hem güvenlik hem de ekonomi açısından kritik bir önlem.
News
